Rok 2022 przyniósł wiele korzystnych orzeczeń, które utwierdziły dużą część kredytobiorców frankowych w przekonaniu, że ich umowy są nieważne. Stąd też nie jest zaskoczeniem, że liczba pozwów frankowych w sądach stale rośnie. Grupą w najtrudniejszym położeniu są niewątpliwie kredytobiorcy Getin Noble Banku, który od 30 września 2022 r. jest w przymusowej restrukturyzacji. W serii nadchodzących postów, dostępnych tutaj, tłumaczymy czego powinni się spodziewać kredytobiorcy tego banku oraz jakie działania zalecamy. W tym artykule skupimy się na odpowiedzi na pytanie, czy kredytobiorcy Getin Noble Banku mogą starać się o zawieszenie spłaty kredytu frankowego na czas trwania sprawy sądowej. Biorąc pod uwagę potencjalny czas trwania postępowań frankowych, jest to niewątpliwie ogromna korzyść dla kredytobiorcy.
Czy możliwe jest zawieszenie spłaty kredytu frankowego względem podmiotu w restrukturyzacji przymusowej?
W celu odpowiedzi na postawione wyżej pytanie warto przybliżyć treść dwóch przepisów zawartych w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji:
Art. 135 ust. 1: Postępowanie egzekucyjne lub zabezpieczające skierowane do majątku podmiotu w restrukturyzacji wszczęte przed wszczęciem przymusowej restrukturyzacji podlega umorzeniu.
Art. 135 ust. 4: W czasie trwania przymusowej restrukturyzacji w stosunku do podmiotu w restrukturyzacji niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego i postępowania zabezpieczającego.
Na pierwszy rzut oka wygląda na to, że nie ma możliwości uzyskania zabezpieczenia w sprawie przeciwko Getin Bankowi. Ale dokładniejsza analiza ww. przepisów oraz ich zestawienie z przepisami unijnymi pozwala na obalenie takiego twierdzenia.
Po pierwsze, wniosek o zabezpieczenie w sprawie frankowej dotyczy tzw. roszczenia niepieniężnego, tj. roszczenia o ustalenie nieważności umowy kredytu. Nie jest więc skierowany do majątku Getin Banku. Dotyczy on bowiem zawieszenia obowiązku spłaty niewymagalnych (przyszłych) rat kredytu. Tym samym orzekając o zabezpieczeniu, sąd w sprawie frankowej w ogóle nie powinien brać pod uwagę treści art. 135 ust. 1 ustawy o BFG, gdyż dotyczy on innego rodzaju postępowań. Podkreślić przy tym należy, że przepis ten dotyczy postępowań zabezpieczających wszczętych przed rozpoczęciem przymusowej restrukturyzacji GNB, a więc przed 30 wrześniem 2022 r.
Co z kolei z nowymi wnioskami i pozwami? Tu z kolei znajduje zastosowanie ust. 4, który wydaje się być dużo trudniejszy do obalenia. Przepis ten w ogóle wyłącza możliwość wszczęcia postępowań zabezpieczających. Czy oznacza to, że osoby które dotychczas nie zdecydowały się na skierowanie pozwu, pozbawione są szans na zawieszenie spłaty kredytu?
Kluczowa jest treść przepisów unijnych
W kontekście ww. przepisów kluczowe znaczenie mają przepisy Dyrektywy 2014/59/UE z dnia 15 maja 2014 r. To właśnie te normy prawa unijnego stały się podstawą dla opisywanych wyżej przepisów ustawy o BFG. Ich bezpośrednie źródło znajduje się w art. 70 ust. 1 dyrektywy, zgodnie z którym: „Państwa członkowskie zapewniają, by organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji posiadały uprawnienie do ograniczenia zabezpieczonym wierzycielom instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją możliwości egzekucji zabezpieczeń wierzytelności w odniesieniu do wszelkich aktywów tej instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją od chwili publikacji obwieszczenia o ograniczeniu zgodnie z art. 83 ust. 4 do północy w państwie członkowskim, w którym instytucja ta ma siedzibę, dnia roboczego następującego po tym opublikowaniu”.
Analiza tego przepisu wskazuje na dwie istotne okoliczności:
- Ustawodawca unijny nie wskazuje, że istnieje generalny zakaz wszczynania postępowań zabezpieczających względem podmiotu w restrukturyzacji;
- Przepis ten (podobnie jak art. 135 ust. 1 ustawy o BFG) odnosi się do aktywów, a więc majątku tego podmiotu, nie zaś praw czy obowiązków o charakterze niemajątkowym
Biorąc pod uwagę powyższe, można pokusić się o tezę, że polski ustawodawca w nieprawidłowy sposób implementował do wewnętrznego porządku prawnego normy prawa unijnego. W tym kontekście istotnym jest to, że normy unijne mają pierwszeństwo nad normami prawa krajowego i powinny być przez Sądy traktowane priorytetowo 9na takim stanowisku stanął m.in. ETS (obecnie TSUE) w wyroku z dnia 15 lipca 1964 r. Flaminio Costa przeciwko ENEL sygn. 6/64
Podsumowanie – zawieszenie spłaty kredytu frankowego jest możliwe!
W ocenie prawników z Kancelarii PPWZ kredytobiorcy GNB nie są pozbawienia szans w tarciu z bankiem już na etapie składają wniosku o zabezpieczenie roszczeń w sprawie frankowej. Wnikliwa analiza przepisów zarówno krajowych, jak i unijnych ma jednak w tych sprawach fundamentalne znaczenie. Jednostkowe orzeczenia Sądów w tego typu sprawach, zapadłe po wszczęciu postępowania restrukturyzacyjnego napawają jednak optymizmem i pozwalają na twierdzenie, że kredytobiorcy Getin Noble Banku mogą starać się o zawieszenie spłaty kredytu frankowego na czas trwania sprawy sądowej.
Po więcej szczegółów oraz w celu dokonania bezpłatnej analizy umowy frankowej zapraszamy do kontaktu z Kancelarią PPWZ.